Bez wątpienia drzewko bonsai jest bardzo wyjątkową rośliną. Jest to zarazem symbol ogrodniczego kunsztu osoby, która opiekuje się tą rośliną, jak i efektowna i egzotyczna ozdoba. Bonsai wymaga od właścicieli sporego zaangażowania i cierpliwości w pielęgnacji - jednak w zamian za to pięknie i oryginalnie zdobi wybraną przez nas przestrzeń. Czy pielęgnowanie drzewka bonsai jest bardzo trudne? Jak dbać o tego typu drzewko w domu, aby zachowało swój wyjątkowy wygląd i cieszyło nas przez długie lata? Z poniższego artykułu dowiesz się między innymi czym dokładnie jest drzewko bonsai oraz jak prawidłowo należy o nie dbać.
Czym jest drzewko bonsai i gdzie można je kupić?
Bonsai nie jest to nazwa konkretnego drzewa, a sztuka miniaturyzowania drzew lub krzewów uprawianych w odpowiednio dobranych, płaskich donicach. Efekt ten można uzyskać dzięki specyficznemu przycinaniu ora właściwej pielęgnacji. W potocznym znaczeniu bonsai to po prostu zminiaturyzowane rośliny posiadające sztucznie wymuszony płytki system korzeniowy. Drzewko bonsai nigdy nie osiąga formy, którą będzie w stanie zachować na zawsze. Ze względu na to, że jest to żywa roślina, to wymaga ona stałej pielęgnacji oraz regularnego podlewania i nawożenia. Do prawidłowej pielęgnacji bonsai używa się także technik mechanicznych - aby utrzymać skarłowaciały kształt. Drzewko jest specjalnie przycinane, gałęzie owijane drutami a pędy uszczykiwane - wszystko to po to, aby zachować taki kształt, jaki został mu nadany.
Bardzo często sztuka bonsai związana jest z tworzeniem dodatkowych kompozycji np. poprzez dodawanie drobnych roślin lub kamieni. Umiejętność tworzenia takich ekspozycji zyskała jednak rangę osobnych dziedzin zwanych: kusamono i suiseki. Bonsai posiada także określone style, przykładowe z nich to:
• Styl Bunjingi - inspirację dla tego stylu stanowiły drzewa przedstawione na obrazach twórców południowej szkoły chińskiego malarstwa pejzażowego. Sposób w jaki przedstawiali oni drzewa uwidacznia wpływy uprawianej pędzelkiem kaligrafii. Bez wątpienia jednak wzorem były drzewa rosnące przez całe lata w ekstremalnych warunkach - które to waśnie im zawdzięczały swój wyjątkowy kształt.
• Styl Fukinagashi - w tym stylu gałęzie wyrastają, lub są wygięte, tylko w jedną stronę - wyznaczoną przez kierunek wiatru. Pień natomiast może być pochylony w tym samym kierunku lub w zupełnie przeciwnym. W tego typu kompozycjach nie można doprowadzić do wyrastania wielu młodych gałązek - dzieje się tak dlatego, że ich zagęszczenie psułoby efekt płynnej linii charakterystycznej dla tego stylu. W tym stylu formowane są głównie sosny.
• Styl Chokkan - jest to drzewko o pniu wyprostowanym. Chokkan to podstawowy styl bonsai. Charakteryzuje się on pionowym, mocnym pniem, który tworzy harmonię z głównymi gałęziami. Gałęzie uformowane są w kształcie piramidy i wyrastają we wszystkich kierunkach. Wbrew pozorom nie jest łatwo uformować drzewka w tym stylu, gdyż wymaga to bardzo dużej precyzji. Drzewko uformowane w stylu Chokkan, którego gałęzie skierowane są ku górze, sprawia wrażenie młodego. Z kolei, gdy gałęzie drzewka są skierowane w dół, lub uformowane poziomo, stwarza to efekt starości.
• Styl Kengai - styl ten wzoruje się na drzewach i krzewach zwieszających się z występów skalnych. Bonsai w stylu kaskadowym powinien posiadać pień, który się wije. Drzewko przycinane w tym stylu może posiadać dowolną liczbą wszystkich gałęzi. Jego wierzchołek natomiast powinien znajdować się poniżej dna pojemnika. Ten styl bonsai wymaga pojemnika głębszego niż drzewka w innych stylach.
• Styl Hōkidachi - jest to styl, który najczęściej wybierają osoby początkujące. Spowodowane jest to głównie tym, że jego stworzenie nie wymaga wielkiej wprawy i umiejętności. Jest to drzewko o koronie miotlastej - oznacza to, że z prostego pnia wyrastają główne konary, tworząc wachlarzowatą koroną drzewa. Rośliny, których najczęściej używa się w tym stylu, to: klony, brzozy, wiązy, cyprysiki oraz drzewa kwitnące i owocujące.
Przedstawione powyżej style to tylko przykłady. Istnieje dużo więcej technik, zgodnie z którymi można kształtować swoje własne drzewka bonsai. Jak widać najlepiej jest zacząć od Hōkidachi, gdyż jego pielęgnacja nie wymaga dużych umiejętności. Również odmiany drzew, których używa się w tym stylu, są łatwo dostępne na polskim rynku - więc nie będziesz mieć problemu z ich zakupem. No właśnie, a gdzie można nabyć drzewko bonsai, które będzie w dobrej kondycji i pozwoli Ci przećwiczyć Twoje umiejętności ogrodnicze?
Zanim dowiesz się jak należy odpowiednio zajmować się drzewkiem bonsai, najpierw musisz wiedzieć, gdzie można takowe drzewko nabyć. Obecnie nie ma dużych problemów z zakupem tej rośliny, gdyż można kupić ją zarówno online, jak i stacjonarnie. Drzewko bonsai dostaniemy bowiem w każdym dobrym centrum ogrodniczym, w większych kwiaciarniach lub w ogrodniczych sklepach internetowych. Wszystkie te miejsca posiadają w sprzedaży rośliny, które nadają się na drzewka bonsai. Pamiętaj, że kupując drzewko należy wybierać tylko i wyłącznie sprawdzone, renomowane centra ogrodnicze i kwiaciarnie - unikając supermarketów. W supermarketach bowiem pielęgnacja bonsai nie przebiega z reguły prawidłowo, a drzewko zakupione w takim miejscu po prostu szybko nam zmarnieje i być może nie będziemy w stanie już go odratować.
Odpowiednia pielęgnacja bonsai
Wiele osób ma obawy związane z pielęgnacją bonsai. Wynikają one głównie z tego, że nie wiedzą czy poradzą sobie z tak wymagającym zadaniem.. Obawy te są kompletnie niepotrzebne, ponieważ przedsięwzięcie to wbrew pozorom wcale nie należy do trudnych. Drzewka bonsai to rośliny, które pochodzą z ciepłych i wilgotnych stref klimatycznych. Z tego właśnie względu decydując się na taką roślinę w domu, musimy zadbać o warunki zbliżone do tych jakie posiada naturalnie. Co konkretnie należy robić? Przede wszystkim trzeba utrzymywać w pomieszczeniu podwyższoną temperaturę i wilgotność. Latem można wystawić roślinę na zewnątrz - o ile pozwalają na to warunki pogodowe.
Podlewanie drzewka bonsai
Częstotliwość podlewania, oraz obfitość, zależą w głównej mierze od tego na jaką roślinę się zdecydujemy. Ogólnie jednak przyjmuje się, że wszystkie drzewka bonsai wymagają podłoża, które będzie stale wilgotne - tego typu rośliny dużo łatwiej jest przesuszyć niż nadmiernie nawodnić. Drzewko bonsai należy podlewać przy użyciu wody o temperaturze pokojowej - najlepiej takiej, która odstała 24 godziny. Bonsai możemy podlewać na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest po prostu użycie małej konewki, natomiast druga metoda polega na zanurzeniu całej doniczki w wodzie i odczekaniu do momentu, gdy bąbelki powietrza przestaną wydostawać się na powierzchnię. W pielęgnacji bonsai bardzo istotne jest także regularne nawilżanie liści rośliny - można robić to przy użyciu zwykłego spryskiwacza.
Nawożenie i pielęgnacja drzewka bonsai
Jeżeli mamy w planach odżywić nieco naszą roślinkę, to powinniśmy użyć do tego celu specjalnie przygotowanych preparatów - sprawdzą się tu zarówno odżywki w formie płynnej, granulatu, tabletek czy też rozpuszczalnego proszku. Nawozić można poprzez spryskiwanie liści, podlewanie lub wtykanie tabletek w podłoże. Tego typu zabiegi najlepiej jest wykonywać w okresie wiosenno-letnim - jednak zawsze zgodnie z instrukcją zamieszczoną na opakowaniu, gdyż bardzo ważne jest, aby nie przekraczać zalecanej dawki nawozu. Jeżeli masz zamiar zadbać o swoje drzewko późną jesienią, to możesz zrobić to jedynie przy użyciu preparatu o niskiej zawartości azotu lub pozbawionym tego składnika.
Uwaga! Bonsai nie należy nawozić przez min. 3 tygodnie po przesadzeniu, a także w okresie aklimatyzacji na nowym stanowisku - czyli zaraz po zakupie.
Kiedy drzewko jest w okresie aklimatyzacji lub zostało dopiero przesadzone, to nie należy go także przycinać. W innych okresach takich zabiegów dokonywać można przy wykorzystaniu specjalistycznych narzędzi dedykowanych tego typu roślinie. Pędy rośliny bonsai przycinamy zawsze pod kątem i z zachowaniem odległości od 3 do 5 mm od poniższej pary listków.
Zobacz również:
Bezpieczne kwiaty dla naszych zwierząt
Jakie kwiaty balkonowe wybrać?
jak pielęgnować storczyki w domu
Jakie kwiaty doniczkowe warto wybrać do swojego domu